Huyết thanh là gì? Ứng dụng và các lưu ý

Huyết thanh là một nhân tố tồn tại trong máu. Do đó có thể nói huyết thanh đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người. Trong bài viết dưới đây ondinhtieuduong.com sẽ giải thích rõ khái niệm huyết thanh là gì, cùng các ứng dụng trong y học và cuộc sống. Đừng bỏ lỡ các nội dung thú vị này bạn nhé.

Mục lục bài viết

Huyết thanh là gì?

Huyết thanh là một dung dịch nước nằm trong máu của cơ thể. Huyết thanh được sản xuất từ tế bào hồng cầu, bạch cầu và các protein. Thành phần chính có trong huyết thanh là các nguyên tố vi lượng và đa lượng. Cụ thể là Kali, Natri, Canxi, Clorua, Phospho, Magie, Enzyme, axit uric, glucose, bilirubin, creatinine,… 

Để tách huyết thanh ra khỏi máu, bạn cần làm cho nó đông lại trong một thời gian nhất định, sau đó đun ống nghiệm chứa máu bằng que thử, đợi vài phút để loại bỏ máu đã đông ra. Cuối cùng đem đi ly tâm ống nghiệm để thu được huyết thanh.

Hình 1: Huyết thanh là dung dịch màu vàng đậm

Các ứng dụng phổ biến của huyết thanh

Huyết thanh thường được ứng dụng trong các trường hợp sau:

Dùng để chẩn đoán bệnh

Thông thường để kiểm tra bệnh lý, các bác sĩ thường sẽ thực hiện xét nghiệm với huyết thanh. Sau khi có kết quả xét nghiệm, các bác sĩ dựa vào chỉ số để chẩn đoán bệnh một cách chính xác nhất. Các bệnh thường được chỉ định xét nghiệm huyết thanh là HIV, giang mai, viêm gan B, sùi mào gà,…

Tăng cường chức năng miễn dịch

Bên cạnh việc chẩn đoán bệnh, người ta cũng nhận thấy huyết thanh có khả năng tăng cường hệ miễn dịch hiệu quả. Đồng thời còn được ứng dụng khi tiêm ngừa và điều trị bệnh sởi, bạch hầu, ho gà, uốn ván,…. 

Xem thêm:

Hỗ trợ điều trị một số bệnh lý

Trong trường hợp bạn đã từng mắc các bệnh phổ biến như thủy đậu, quai bị, sởi,… Sau khi khỏi bệnh hẳn, huyết thanh của bạn có khả năng tạo miễn dịch thụ động, nếu truyền huyết thanh này cho người đang bệnh tương tự sẽ tăng hiệu quả trị bệnh nhanh chóng. 

Hình 2: Đối với các bệnh truyền nhiễm phổ biến, huyết thanh có khả năng chống lại các vi khuẩn gây hại rất tốt

Làm đẹp da

Ngoài công dụng đối với sức khỏe, huyết thanh còn được dùng nhiều trong ngành công nghệ mỹ phẩm. Có thể nói huyết thanh chính là tinh chất đặc trị giúp chống oxy hóa và làm trắng da cực hiệu quả. Các tác dụng tuyệt vời của huyết thanh đối với làn da có thể kể đến là:

  • Chống lão hóa.
  • Ngăn ngừa nếp nhăn.
  • Kháng viêm, giảm mụn.
  • Cấp ẩm tốt cho da.
  • Chống nắng.
  • Giúp tái tạo lại các tế bào da bị tổn thương

Việc chăm sóc da bằng huyết thanh có thể thực hiện theo các bước:

  • Bước 1: Rửa mặt thật sạch, lau khô
  • Bước 2: Thoa một ít huyết thanh lên mặt, dùng tay massage nhẹ nhàng và đều khắp mặt cho thẩm thấu sâu vào da. Tuy nhiên nếu da bạn nhạy cảm, đừng thoa huyết thanh lên vội, hãy đợi khoảng 15 phút sau khi rửa sạch mặt mới bôi để tránh kích ứng da.

Theo các chuyên da thẩm mỹ, thời điểm thích hợp để dùng huyết thanh là mỗi ngày một lần trước khi đi ngủ. 

Cần lưu ý gì khi sử dụng huyết thanh?

  • Trong trường hợp bạn đã từng được truyền huyết thanh trước đó, hãy thông báo trung thực với bác sĩ điều trị để cân nhắc liệu lượng sử dụng thêm. Cũng như đảm bảo không xảy ra bất kỳ tác dụng phụ nào.
  • Trước khi tiêm trực tiếp vào cơ thể, bạn nên được kiểm tra phản ứng trước bằng cách pha loãng huyết thanh và tiêm một chút lên da. Quan sát nếu thấy cơ thể bình thường, thì có thể dùng. Ngược lại nếu vị trí tiêm bị sưng đỏ, nổi mẩn, ngứa ngáy,… cần theo dõi lại. 
  • Liều lượng huyết thanh sử dụng cần phải thích hợp với mục đích sử dụng, tuổi tác, cân nặng, và tiền sử bệnh. Thường thì huyết thanh được khuyến cáo dùng trong khoảng 0,1ml/kg – 1ml/kg cân nặng. Với người mắc bệnh nặng các bác sĩ sẽ xem xét tăng liều lượng.
  • Có hai đường truyền huyết thanh chủ yếu là tĩnh mạch và tiêm bắp. Với chất lượng huyết thanh tốt, ít gây biến chứng sẽ được ưu tiên truyền qua đường tĩnh mạch. Còn lại sẽ truyền qua đường tiêm bắp.
  • Kết hợp sử dụng huyết thanh với các liều vắc xin có thể giúp sản xuất ra các miễn dịch chủ động, nhằm thay thế cho các kháng nguyên bị cơ thể đào thải.
  • Vì huyết thanh sẽ được truyền trực tiếp vào cơ thể nên bạn cần đảm bảo nguồn huyết thanh thực sự chất lượng theo quy định của Bộ Y tế và tổ chức WHO. Có như thế mới làm giảm nguy cơ nhiễm trùng sau khi sử dụng.
  • Sau khi tiêm huyết thanh, bạn cần theo dõi các phản ứng để kịp thời xử lý nếu xảy ra triệu chứng sốc phản vệ nào. 
  • Tuyệt đối không dùng các lá thuốc hoặc thuốc bôi thoa lên vị trí mới được tiêm truyền huyết thanh. Hạn chế sử dụng thuốc lá, shisha, rượu bia, bổ sung nhiều thực phẩm có lợi cho sức khỏe để lấy lại sinh lực nhanh.
Hình 3: Trước khi dùng huyết thanh bạn nên tuân thủ các lưu ý quan trọng

Xem thêm:

Bài viết trên đây là tổng hợp các thông tin thú vị về khái niệm huyết thanh là gì, các ứng dụng có ích trong cuộc sống. Hy vọng chúng tôi đã đem đến cho bạn những kiến thức giá trị nhé.

About BS Nguyễn Công Đức

Chào các bạn, tôi là BS.Nguyễn Công Đức. Tôi sinh ra tại vùng đất Ninh Thuận nắng gió và sớm có lòng theo nghiệp y học cổ truyền. Tôi đã tham gia giảng dạy tại khoa Y Học Cổ Truyền - Trường đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh. Hiện nay tôi là ủy viên BCH hội Đông Y TPHCM và là đại diện của phòng khám Đông y Công Đức.
Call Now Button