Xét nghiệm khí máu động mạch là một yếu tố kiểm tra rất cần thiết và quan trọng, nhất là đối với những bệnh nhân có tình trạng bệnh nặng. Vậy xét nghiệm khí máu động mạch để làm gì? Cần xét nghiệm khí máu động mạch khi nào?. Nếu bạn có thắc mắc hoặc quan tâm đến vấn đề này mời bạn cùng NESFACO tìm hiểu qua bài viết dưới đây để biết thêm chi tiết.
Mục lục bài viết
Tìm hiểu về xét nghiệm khí máu động mạch? Xét nghiệm để làm gì?
Xét nghiệm khí máu động mạch là quá trình lấy máu để kiểm tra đo nồng độ oxy, carbon dioxide và đo độ axit nằm ở trong máu động mạch. Việc xét nghiệm này giúp kiểm tra phổi có khả năng di chuyển oxy vào máu không và loại bỏ cacbon dioxide ra ngoài.
Chỉ định của người bệnh khi xét nghiệm khí máu động mạch
Có rất nhiều chỉ định khi xét nghiệm khí máu động mạch. Các chỉ định đó cụ thể như sau:
- Suy hô hấp do mọi nguyên nhân ở phổi hoặc ngoài phổi.
- Suy tuần hoàn, sốc đột quỵ do các nguyên nhân nào đó.
- Bị suy thận hoặc gặp các bệnh lý về ống thận.
- Các bệnh liên quan đến nội tiết như: suy giáp, nhiễm toan ceton, bệnh vỏ thượng thận,…
- Hôn mê, ngộ độc thực phẩm, ngộ độc khí,…
- Các bệnh về tiêu hóa như: tiêu chảy, rò ruột, rò túi mật,…
- Các rối loạn về điện giải như tăng giảm kali, chlor máu trong cơ thể.
- Theo dõi điều trị: oxy liệu pháp, bệnh nhân thở máy, nuôi dưỡng tĩnh mạch, lọc thận, truyền dịch và truyền máu với số lượng lớn, điều trị lợi tiểu.
Khi nào cần xét nghiệm khí máu động mạch
Xét nghiệm khí máu động mạch rất quan trọng và cần thiết. Đối với những bệnh nhân có nền bệnh lý nặng cần phải thở oxy, thở máy thì việc này là điều rất cần thiết. Xét nghiệm máu sẽ giúp cung cấp những thông số như PH máu, áp suất của khí cacbonic trong động mạch máu (PaCO2), nồng độ của bicarbonat trong huyết tương, độ bão hòa oxy trong máu động mạch (SaO2) và áp suất riêng phần của oxy hòa tan trong máu động mạch (PaO2). Các thông số này sẽ là cơ sở để giúp bác sĩ đánh giá tình trạng thăng bằng kiềm toan, tình trạng luân chuyển khí trong cơ thể và tình trạng oxy hóa của bệnh nhân qua việc xét nghiệm máu. Qua đó, bác sĩ sẽ chẩn đoán, theo dõi đưa ra phác đồ điều trị đối với bệnh nhân nặng.
Cách lấy máu để làm xét nghiệm khí máu động mạch
Để lấy được mẫu máu mang đi xét nghiệm, các nhân viên y tế sẽ lấy máu động mạch của bệnh nhân. Vị trí lấy máu thường ở vùng động mạch quay cổ tay, cánh tay và động mạch bẹn. Máu ở động mạch bẹn có đường kính khá to, rộng nên nhân viên y tế sẽ dễ dàng xác định được vị trí của động mạch còn máu ở động mạch quay lại khá nhỏ nên khó có thể lấy máu hơn. Nhưng khi lấy máu thì các bác sĩ khuyên nên lấy máu ở động mạch quay vì nó an toàn nhất.
Cách lấy máu được diễn ra như sau:
- Bệnh nhân nắm chặt tay để giảm bớt lượng máu dồn xuống bàn tay. Các y tá hoặc điều dưỡng sẽ dùng ngón trỏ và ngón giữa của tay ấn vào đường đi của động mạch quay và động mạch trụ trong vài giây. Lúc này bệnh nhân sẽ cảm thấy bàn tay của mình trắng bệch vì lượng máu đến bàn tay bị giảm.
- Y tá thả ngón tay giữ động mạch trụ, động mạch quay trên tay bệnh nhân ra. Nếu bàn tay chuẩn bị lấy máu hồng hào trở lại trong 7-10 giây chứng tỏ máu đến nuôi tay tốt, và y tá sẽ dùng kim tiêm chích rút 1 ít máu ở tay bệnh nhân ra (lượng máu vừa đủ để xét nghiệm). Còn nếu bàn tay không hồng hào trở lại chứng tỏ động mạch trụ ở tay đó không được máu cung cấp đủ và nên kiểm tra ở tay còn lại.
Quy trình thực hiện xét nghiệm khí máu động mạch
Quy trình thực hiện xét nghiệm khí máu động mạch được chia ra làm 3 giai đoạn: giai đoạn trước khi xét nghiệm, thực hiện xét nghiệm và giai đoạn sau khi xét nghiệm.
Làm gì trước khi xét nghiệm khí máu động mạch
Trước khi thực hiện xét nghiệm bạn nên báo cho bác sĩ biết mình có đang gặp các vấn đề về chảy máu hay uống thuốc chống đông máu như aspirin, warfarin (coumadin), hoặc đang dùng bất kỳ loại thuốc nào hay dị ứng với thuốc nào hay không. Điều này sẽ giúp bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp.
Nếu bạn đang trong quá trình thở oxy bác sĩ sẽ tắt oxy đang truyền trong vòng 20 phút trước khi xét nghiệm máu. Còn nếu bạn bị bệnh quá nặng không thể thở khi không có oxy bác sĩ sẽ không tắt bình oxy của bạn.
Thực hiện xét nghiệm khí máu động mạch
Khi xét nghiệm sẽ lấy khoảng 2ml mẫu máu thử. Máu sẽ đưa đến phòng thí nghiệm, nơi chuyên phân tích các kết quả của mẫu máu. Mẫu thử máu sẽ được phân tích thông qua một loại máy chuyên dùng để xét nghiệm máu. Để có kết quả tốt nhất, nên xét nghiệm ngay trong vòng 10 phút sau khi lấy máu.
Làm gì sau khi xét nghiệm khí máu động mạch
Mặc dù không có biến chứng gì sau khi lấy máu nhưng bạn cũng nên cẩn thận tại vùng bị lấy máu. Không nên mang vác các vật nặng trong vòng 24 giờ sau khi lấy máu động mạch.
Tham khảo thêm:
Lời kết
Qua những chia sẻ trên bài viết đã giúp bạn đọc hiểu được xét nghiệm khí máu động mạch rất quan trọng và cần thiết. Hy vọng những thông tin đó sẽ thực sự bổ ích đối với bạn. Nếu cần giải đáp thắc mắc gì bạn có thể để lại bình luận hoặc liên hệ trực tiếp với NESFACO.
CÔNG TY CỔ PHẦN NESFACO
- Địa chỉ: Tòa Nhà Gic, 228B Bạch Đằng, Phường 24, Q.Bình Thạnh, Tp.HCM.
- Hotline: 0866.626.768 – 0911.934.131
- Website: https://ondinhtieuduong.com
- Email: info@nesfaco.com